Thiếu niên mặt mày lanh lợi rời khỏi ngõ Nê Bình chật hẹp u ám, đi trong ngõ Nhị Lang rộng rãi sáng ngời, bước chân nhẹ nhàng, tay áo lay động, tay cầm câu đối trộm được từ đầu tường ngõ Nê Bình.

Lúc này có một người đàn ông cao lớn vốn nên xuất hiện ở dinh quan giám sát đang đứng ở ngoài cửa, chờ đợi đã lâu, vẫn luôn nhắm mắt dưỡng thần. Sau khi nghe được tiếng bước chân, mở mắt nhìn thấy thiếu niên vừa quen thuộc vừa xa lạ kia, hắn vội vàng nghiêng người, đứng khoanh tay cung kính nói:

- Tiên sinh.

Thiếu niên ừ một tiếng, tiện tay giao câu đối cho Ngô Diên, lấy chìa khóa ra mở cửa. Hắn vừa định bước qua ngưỡng cửa, bỗng lùi về sau một bước, đóng hai cảnh cửa lại.

Ngô Diên thiếu chút nữa đã đụng vào lưng tiên sinh nhà mình, vị quan phụ mẫu của huyện Long Tuyền này vội vàng lùi lại mấy bước, cảm thấy khó hiểu với hành động của tiên sinh.

Thiếu niên tên là Thôi Sàm khép hai tay trong tay áo, nhìn hai vị thần giữ cửa vẽ màu, bĩu môi nói:

- Tổ tiên vị cha vợ kia của ngươi treo ở chỗ này à, uy phong chứ?

Cách nói rất kỳ quặc này khiến Ngô Diên cảm thấy đau đầu.

Mặc dù hắn không hòa thuận với vị cha vợ giữ chức thống soái kia, nhưng lại tình đầu ý hợp với người vợ chưa cưới, bọn họ là một đôi tình nhân nổi tiếng ở kinh thành. Một vị thư sinh nghèo hèn anh tuấn tiêu sái, đọc nhiều sách vở, đến kinh dự thi, thi rớt khoa cử nhưng lại giành được trái tim mỹ nhân.

Khi tất cả mọi người đều cho rằng đoạn nhân duyên này không đi đến đâu, hắn lại bỗng nhiên trở thành đệ tử thân truyền của quốc sư Đại Ly, danh chấn trong ngoài triều đình. Trong phút chốc đã trở thành câu chuyện được mọi người ca tụng, còn kinh động đến hoàng đế bệ hạ, hạ chỉ triệu kiến Ngô Diên tại phòng Dưỡng Chính.

Sau đó cha vợ tương lai cũng mắt nhắm mắt mở với Ngô Diên, không còn tuyên bố với con gái muốn đánh gãy ba chân của hắn nữa.

Thôi Sàm bước qua ngưỡng cửa, thuận miệng nói: 

- Ta vẫn luôn suy nghĩ một vấn đề, Nho gia chúng ta tin thờ “coi trọng chữ tín, hiểu biết lý nghĩa, tôn sùng người có đức hạnh, báo đáp người có công lao, không can dự nhiều vẫn khiến thiên hạ thái bình”, rốt cuộc có cơ hội thực hiện không.

Ngô Diên nhẹ giọng hỏi:

- Tiên sinh đã có câu trả lời rồi sao?

Thôi Sàm bĩu môi:

- Rất khó.

Ngô Diên im lặng.

Thôi Sàm cười hỏi: 

- Có phải cảm thấy câu hỏi này thừa thãi hay không?

Ngô Diên thành thật trả lời: 

- Có một chút.

Có lẽ vì đối thoại giữa thầy và trò luôn thẳng thắn chân thành như vậy, Thôi Sàm cũng không nổi nóng, chỉ liếc nhìn Ngô Diên, tiếc nuối nói: 

- Có rất nhiều chuyện trên thế gian, điểm quý giá không nằm ở kết quả mà là ở quá trình.

Ngô Diên lấy cản đảm hỏi: 

- Tiên sinh có thể ví dụ không?

Thôi Sàm dẫn Ngô Diên đi đến chiếc bàn vuông lớn sơn đỏ dưới tấm biển trong nhà chính, đồng thời nói: 

- Ví dụ như ngươi và thiên kim tiểu thư của Viên thống soái, hôm nay ân ân ái ái, triền triền miên miên, nắm tay nhau cũng có thể vui vẻ mấy ngày. Nhưng đợi sau này cưới hỏi đàng hoàng, ngươi sẽ nhanh chóng cảm thấy mất mát, hóa ra cũng chỉ như vậy.

Ngô Diên nhe răng trợn mắt, không thể chấp nhận lời này.

Thôi Sàm ra hiệu cho Ngô Diên tìm chỗ ngồi xuống, còn mình tiếp tục đứng, ngẩng đầu nhìn về tấm biển kia, nói: 

- Nhưng vì kết quả nhàm chán này, ngươi sẽ bỏ qua cơ hội chung chăn gối với đại tiểu thư Viên gia sao? Hiển nhiên là không chứ.

Thôi Sàm cũng cảm thấy cách nói này của mình không hợp thời lắm:

- Vậy ta đổi một ví dụ khác. Chẳng hạn như tu hành, mục tiêu của luyện khí sĩ bình thường chắc chắn là năm cảnh giới trung, thiên tài hơn một chút thì sẽ chọn năm cảnh giới cao. Lại ví dụ như làm quan, người dã tâm nhỏ chỉ cần có chức quan là được, còn người chí hướng lớn sẽ muốn làm công khanh vàng tím. Sau đó trên đường leo núi dài đằng đẵng, rất nhiều người sẽ luôn ngẩng đầu nhìn chăm chú vào quang cảnh trên đỉnh núi. Còn cây cối xanh tươi bên cạnh, hoa xuân rực rỡ dưới chân đều không nhìn thấy, cho dù thấy cũng sẽ không dừng chân thưởng thức. Uổng công thánh nhân ân cần dạy bảo, “trời đất có vẻ đẹp không thể miêu tả được”.

Ngô Diên lâm vào trầm tư.

Thôi Sàm đột nhiên cười ha hả:

- Ngay cả đạo lý chó má như vậy mà ngươi cũng tin sao? Thứ nhàm chán nhất trên đời chính là đạo lý.

Ngô Diên bất đắc dĩ nói: 

- Nếu là trước kia thì học trò chắc chắn sẽ không suy nghĩ sâu xa về vấn đề này, nhưng lần này tiên sinh xuất quan, đầu tiên là thay đổi bộ “trang phục” này, lại đột ngột muốn tới trấn nhỏ gặp cố nhân, học trò thật sự không nắm chắc.

Thôi Sàm cười xong lại uể oải dựa vào chiếc ghế rộng rãi:

- Vả lại đạo lý này cũng không hoàn toàn là nói nhảm. Mặc dù ta coi trọng công lao sự nghiệp mà xem nhẹ học vấn, nhưng không có nghĩa là không cần để tâm vào học vấn. Nói một câu thực tế nhất, phàm phu tục tử không chịu dốc sức cố gắng hoàn thành một chuyện, vậy thì không có tư cách bàn xem có thiên phú hay không.

Thôi Sàm dùng một ngón tay gõ nhẹ vào tay vịn ghế dựa, sắc mặt ung dung như thường, mỉm cười nói:

- Chỉ có người đã thật sự cố gắng, mới sẽ sinh ra ý nghĩ tuyệt vọng với người có thiên phú thật sự. Khi đó hắn sẽ hoàn toàn tỉnh ngộ, rơi lệ tự nói với mình, hóa ra ta thật sự không bằng những thiên tài kia.

Ngô Diên cười nói:

- Trong cờ vây, toàn bộ danh thủ và cờ đợi lệnh ở Đông Bảo Bình Châu, chắc đều nhìn tiên sinh với tâm thái như vậy.

Thôi Sàm nhếch khóe miệng:

- Nhưng có một số việc, kỳ tài trời phú như tiên sinh ta đây cũng phải nhìn người khác với ánh mắt như vậy.

Ngô Diên lắc đầu nói: 

- Học trò không tin!

Thôi Sàm vươn ngón tay ra, chỉ vào quan giám sát đại nhân quang minh chính đại, cười hì hì nói: 

- Ngô đại nhân, phép khích tướng này dùng kém quá.

Ngô Diên cười ha hả, chắp tay xin khoan thứ: 

- Tiên sinh mắt sáng như đuốc.

Khóe mắt Ngô Diên thỉnh thoảng lướt qua một thiếu niên hiền lành nước da óng ánh. Thiếu niên kia ngơ ngơ ngẩn ngẩn, ánh mắt trống rỗng, ngồi trên ghế đẩu nhỏ bên cạnh cửa sổ mái nhà cách đó không xa, hai tay khẽ đặt trên đầu gối, đầu hơi ngẩng lên, tư thế giống như ếch ngồi đáy giếng nhìn trời.

Thực ra khi vừa vào nhà Ngô Diên đã nhìn thấy thiếu niên này, lập tức cảm thấy cả người không thoải mái, nhưng tiên sinh không chủ động lên tiếng nên hắn cũng không tiện hỏi.

Ngô Diên nhìn về câu đối xuân trên bàn, cầm một tờ cẩn thận quan sát, ngẩng đầu hỏi:

- Tiên sinh, câu đối này là do ai viết? Người này rất thú vị.

Thôi Sàm ngáp một cái, thay đổi một tư thế càng lười biếng hơn, thoải mái nằm trên ghế dựa:

- Tạm thời vẫn gọi là Tống Tập Tân, nhưng có lẽ qua mấy năm sẽ đổi lại tên cũ trong hồ sơ của phủ Tông Nhân, đó là Tống Mục.

Ngô Diên lập tức cảm thấy câu đối nhẹ nhàng này rất phỏng tay.

Hắn không nhịn được hỏi:

- Tiên sinh cần câu đối xuân này làm gì?

Thôi Sàm cười nói: 

- Cho vị sư huynh quý báu kia của ngươi được mở mang kiến thức, tránh để ngày thường nói là ta ỷ vào lớn tuổi nên mới có thể viết chữ tốt hơn hắn. Bây giờ thì tốt rồi, câu đối xuân này là do anh em ruột của hắn viết, ta không tin hắn còn tìm được lý do gì nữa.

Ngô Diên ngẫm nghĩ, gắng nhịn cười, nhẹ giọng nói:

- Ví dụ như Tống Tập Tân ở nơi thôn quê, cả ngày không có việc gì làm chỉ lo luyện chữ, lấy cần cù bù thông minh, cho nên chữ viết mới tốt hơn một chút?

Vẻ mặt Thôi Sàm kinh ngạc:

- Như vậy cũng được sao?

Ngô Diên cười gật đầu:

- Tiểu sư huynh có thể lắm.

Thôi Sàm lắc đầu nói: 

- Bất kể nói thế nào thì vẫn chỉ có một kết luận, đánh còn chưa đủ, quy củ luôn đến từ gậy gộc.

Ngô Diên bỏ câu đối xuân kia xuống bàn, tùy ý nói:

- Thầy giáo của tiên sinh nhất định rất coi trọng quy củ.

Ngô Diên vẫn luôn không biết sư môn của tiên sinh nhà mình ở đâu, thậm chí lưu truyền từ văn mạch nào cũng không rõ. Trong cả Đại Ly, người biết chuyện này e rằng có thể đếm được trên đầu ngón tay.

Thôi Sàm đột nhiên hơi thẳng người:

- Sai rồi, thầy giáo dạy ta cũng giống như ta dạy các ngươi, cho nên mới dạy ra học trò như ta, quên nguồn quên cội, làm người mất gốc, à còn có khi sư diệt tổ.

Ngô Diên cho rằng mình nghe lầm.

Thôi Sàm hờ hững nói:

- Ngươi không nghe lầm.

Hắn lại duỗi eo nói:

- Lúc ta đi học còn không cấp tiến như bây giờ, chỉ dám đề xuất “học vấn sự nghiệp, kiêm đủ cả hai”. Thầy giáo bèn tặng cho ta tám chữ lớn, “nếp sống bại hoại, cầm đầu tai họa”.

Thôi Sàm càng lúc càng ngồi thẳng người, nhìn vào mắt học sinh đối diện mình:

- Ngươi biết điểm đáng giận nhất là gì không? Đó là vị thầy giáo này không đợi ta nói xong đề nghị đã ngắt lời ta. Ông ta luôn nổi tiếng là có tinh thần cầu thị với học vấn, nhưng thậm chí không muốn suy nghĩ vấn đề này thêm một ngày, một giờ, một nén nhang, đã ném thẳng cho ta tám chữ kia. Ta có một sư đệ, mỗi lần hỏi thầy giáo về nghi vấn trong kinh điển, ông ta đều suy nghĩ rất lâu mới trả lời, hết lòng dạy dỗ, chỉ sợ xuất hiện một chút sai lầm nào. Trong đó có một lần, ngươi biết thầy giáo của ta suy nghĩ bao lâu mới đưa ra đáp án không?

Thôi Sàm giơ một ngón tay lên.

Ngô Diên cố gắng suy nghĩ theo hướng nhiều, thăm dò nói:

- Một tháng?

Tại khoảnh khắc này, quốc sư Đại Ly xuất hiện với diện mạo thiếu niên thanh tú, sắc mặt rất kỳ quái, như cười mà không cười, như khóc mà không khóc:

- Mười năm.

Ngô Diên nuốt một ngụm nước bọt, cũng không dám nói thêm chữ nào.

Thôi Sàm thở ra một hơi, tự giễu nói:

- Người cũ, chuyện cũ, đống giấy cũ, đã không còn quan trọng nữa. Huống hồ dù có quan trọng thì sao chứ?

Hắn đứng lên, xua tan tâm tình phức tạp, nói với Ngô Diên: 

- Hôm nay gọi ngươi đến đây là muốn ngươi gặp một người, ta bận chút chuyện trước, ngươi ra cửa chờ đi.

Ngô Diên giống như được đại xá, lập tức đứng dậy rời đi.

Thôi Sàm đi đến bên cạnh thiếu niên ngơ ngẩn dung mạo tinh tế kia, ngồi xuống xoa cằm, giống như đang tìm kiếm tì vết.

Vào chiều hôm, Ngô Diên dẫn theo một người đàn ông đội nón đi vào sảnh chính. Lúc này Thôi Sàm mới đứng lên, nói với hai người bọn họ:

- Người phe mình, cứ ngồi đi.

Sau khi người nọ ngồi xuống thì nhẹ nhàng cởi nón, lộ ra một gương mặt anh tuấn nhưng lại tái nhợt như bệnh tật, tinh khí thần cả người rất tệ giống như bị thương nặng, liên tục ho tỏa ra mùi máu tanh nhàn nhạt.

Sắc mặt Ngô Diên nghiêm túc:

- Thôi Minh Hoàng của Thư viện Quan Hồ?

Sau đó hắn nhanh chóng nhìn về tiên sinh nhà mình.

Thôi Sàm, Thôi Minh Hoàng. Quốc sư Đại Ly, thư viện Quan Hồ.

Chẳng lẽ?

Da đầu Ngô Diên ngứa ran, trong lòng chấn động, bắt đầu lo lắng mình có thể sống sót rời khỏi ngôi nhà này hay không.

Tiên sinh giết người, ngoài miệng là “làm theo quy củ”.

Nhưng vấn đề là luyện khí sĩ của vương triều Đại Ly, gần như không ai có thể hiểu được quy củ của tiên sinh.

Cho dù là đệ tử chính thống như Ngô Diên, trước giờ cũng không dám cho rằng mình thật sự hiểu rõ tâm tư của tiên sinh.

Thôi Sàm mang cái ghế đến bên cạnh thiếu niên ngơ ngẩn, quay lưng về phía Ngô Diên và Thôi Minh Hoàng, cười nói:

- Không cần khẩn trương, một người là con cháu gia tộc mà ta tán thưởng, còn một người là môn sinh đắc ý có hi vọng kế thừa chân truyền của ta, cho nên hai người các ngươi không cần đoán tới đoán lui, có thể nghĩ theo hướng tốt.

Ngô Diên lấy can đảm hỏi: 

- Tiên sinh đến từ họ Thôi?

Thôi Sàm không trả lời.

Thôi Minh Hoàng cười khổ nói: 

- Sư bá tổ từ lâu đã bị Thôi gia trục xuất khỏi tông tộc, còn hạ lệnh sống không chung nhà tổ, chết không cùng nghĩa trang.

Sắc mặt Ngô Diên lúc sáng lúc tối.

Thôi Sàm vẫn không quay đầu lại, cười nói: 

- Yên tâm, những chuyện cũ đáng ghét này, ngay từ đầu hoàng đế bệ hạ anh minh thần võ của chúng ta đã biết rồi. Đúng rồi Thôi Minh Hoàng, kế tiếp bất cứ vấn đề gì mà Ngô Diên hỏi, ngươi biết thì cứ nói ra hết.

Đầu óc Ngô Diên chợt sáng lên, hỏi thẳng một vấn đề lớn nhất:

- Cái chết của Tề Tĩnh Xuân là thủ đoạn của tiên sinh?

Thôi Sàm không muốn lên tiếng.

Sắc mặt Thôi Minh Hoàng vẫn như thường, trả lời: 

- Lúc trước Tề Tĩnh Xuân nhận được một bức mật thư đến từ thư viện Sơn Nhai. Người viết thư nói với Tề Tĩnh Xuân, vị thầy giáo của bọn họ tự nhốt mình trong Công Đức Lâm của một học cung đã thật sự chết rồi.

Ngô Diên nhíu mày, đây là một bí mật lớn mà hắn chưa từng nghe đến, đoán chừng chỉ có nhân vật hàng đầu trong ba học cung và bảy mươi hai thư viện Nho gia mới có tư cách biết được nội tình. Nhưng một số lời đồn khác, Ngô Diên và rất nhiều nhân tài đọc sách xuất thân thế tộc đều có nghe thấy.

Chỉ trong trăm năm ngắn ngủi, tượng thần năm xưa được tôn kính ở vị trí thứ tư trong Văn miếu Nho giáo, đầu tiên là từ vị trí Văn thánh rơi xuống, dời đến hàng ngũ bảy mươi hai thánh hiền phụ lễ. Sau đó từ vị trí đứng đầu phụ lễ không ngừng lui về phía sau, cho đến sau chót. Đầu xuân năm nay còn bị mang ra khỏi Văn miếu.

Chẳng những như vậy, có người định lén lút thờ phụng nó trong một đạo quán nhưng bị phát hiện, cuối cùng bị một đám gọi là dân chúng vô tri đẩy ngã đập nát. Trong ngoài triều đình, tâm huyết cả đời của vị thánh nhân này, văn chương kinh điển do ông ta viết đều bị cấm tiệt tiêu hủy, luật pháp chính sách mà ông ta đề ra đều bị các vương triều lớn lật đổ, tên húy bị loại bỏ trong chính sử.

Đầu tiên là ngày càng sa sút, sau đó là gần đất xa trời, lung lay muốn đổ, cuối cùng trong một đêm lặng lẽ biến mất như trâu đất xuống biển.

Thôi Minh Hoàng rủ rỉ nói ra một âm mưu kinh người:

- Hôm nay thư viện Sơn Nhai đã bị xóa bỏ danh hiệu bảy mươi hai thư viện. Đại Ly các ngươi vốn không cam lòng với chuyện này, dù sao Tề Tĩnh Xuân và thư viện cũng có công rất lớn trong việc giáo hóa dân chúng, cùng với trợ giúp Đại Ly thoát khỏi thân phận mọi rợ phương bắc. Thêm nữa không có thư viện thu hút nhân sĩ thế gia phía bắc Đông Bảo Bình Châu, hệ thống quan văn của Đại Ly sẽ bị đả kích rất lớn. Nhưng đó là xu thế tất yếu, Đại Ly dù sao cũng không thể làm châu chấu đá xe. Hoàng đế Đại Ly cũng sẽ không ngu xuẩn đến mức vì một Tề Tĩnh Xuân, đụng chạm đến nhiều thế lực ngang ngược trên núi dưới núi như vậy.

- Đã không thể dựa vào viện trợ bên ngoài, vậy làm thế nào dựa vào sức lực bản thân giữ gìn thư viện Sơn Nhai không bị xóa bỏ. Vấn đề khó khăn này đã cùng với bức mật thư kia đặt ở trên bàn Tề Tĩnh Xuân.

- Nhưng trong lòng hắn biết rõ, một khi kỳ hạn sáu mươi năm qua đi, hắn sẽ phải rời khỏi động tiên Ly Châu. Như vậy hắn ẩn nhẫn ở nơi này, cảnh giới không giảm mà còn tăng lên, chân tướng kinh người này sẽ khiến cho một số nhân vật lớn trong Nho gia chèn ép mạnh hơn. Đương nhiên không chỉ có Nho gia và Đạo gia, còn có nhân vật lớn trong những trường phái học thuật khác cũng sẽ rục rịch. Dù sao thật vất vả chèn ép một người cũ lại xuất hiện một người mới, đúng là quá buồn cười rồi.

Thôi Minh Hoàng lộ vẻ tươi cười, bất giác nhìn về tiền bối gia tộc Thôi Sàm vẫn đang quan sát thiếu niên kia.

Trong mắt Thôi Minh Hoàng đầy vẻ khâm phục, nói: 

- Lúc này Nguyễn Cung lại xuất hiện trước thời hạn, trở thành mấu chốt thắng bại, hoàn toàn cắt đứt đường lui khả thi nhất của Tề Tĩnh Xuân.

Chẳng biết từ lúc nào Thôi Sàm đã đứng lên, dùng ngón tay nhẹ nhàng khều mí mắt của thiếu niên. Nghe được lời nói của Thôi Minh Hoàng, hắn lại lẩm bẩm nói: 

- Rượu đâu? Vừa rồi lúc đi qua tiệm rượu nên mua mấy bình mới đúng.

Thôi Minh Hoàng thấy Ngô Diên tỏ ra nghi hoặc, bèn giải thích: 

- Nguyễn Cung đến động tiên Ly Châu trước thời hạn. Mặc dù vị tông sư Binh gia này không nhúng tay vào công việc của trấn nhỏ, bảo trì trung lập tuyệt đối, nhưng sự tồn tại của ông ta có ý nghĩa sâu xa. Vì vậy mà Tề Tĩnh Xuân không thể mở miệng mặc cả, đề nghị thánh nhân tam giáo nhất gia cho mình tiếp tục ở lại trấn nhỏ sáu mươi năm nữa, không được rời khỏi phạm vi quy định, dùng chuyện này để giúp thư viện Sơn Nhai kéo dài hơi tàn thêm sáu mươi năm.

Thôi Minh Hoàng mỉm cười nói:

- Thầy giáo của mình chết rồi, đạo đức văn chương của thầy không ai còn đọc, chính sách chủ trương của thầy cũng không ai phát triển nữa. Mà sau khi Tề Tĩnh Xuân đến Đông Bảo Bình Châu, vất vả xây dựng nên thư viện Sơn Nhai ở cái nơi mọi rợ này, cuối cùng cũng đã sụp đổ. Không còn chỗ đứng trong thế tục, cũng không còn mảnh đất an lòng chống đỡ hắn đi đến hôm nay, hắn không chết thì có thể làm gì?

- Chỉ khi Tề Tĩnh Xuân hắn chết, mới có thể khiến cho một số người cảm thấy hoàn toàn không còn uy hiếp, dĩ nhiên cũng lười ngó đến thư viện Sơn Nhai rách nát. Trên thực tế nếu không có Tề Tĩnh Xuân, thư viện Sơn Nhai ở trong lãnh thổ Đại Ly, đừng nói trở thành một trong bảy mươi hai thư viện danh xứng với thực, e rằng nội tình còn không bằng một nửa thư viện Quan Hồ chúng ta.

Thôi Sàm bình luận: 

- Thư viện Quan Hồ có thừa nội tình nhưng không có chí tiến thủ. Nếu không có sự tồn tại của thư viện Sơn Nhai, khiến cho thư viện Quan Hồ buộc phải đưa ra rất nhiều cải cách, e rằng sẽ càng ngày càng đi xuống. Trong tranh đấu hỗn loạn sắp tới, chậm một bước thì sẽ chậm mọi bước, dần dần tiêu vong.

Thôi Minh Hoàng ca ngợi từ đáy lòng:

- Sư bá tổ nhận định chính xác, nói đúng mấu chốt!

Thôi Sàm cuối cùng không kiểm tra thiếu niên không có “khí tức con người” kia nữa, đứng ở bên cạnh bờ ao không có nước đọng, cũng ngẩng đầu nhìn về bầu trời xanh biếc giống như thiếu niên. Sau khi dời mắt đi, hắn nói một câu kết luận rất lạ lùng:

- Cho nên ta đã dày công sắp đặt một cuộc kiểm tra, thí sinh chỉ có một người, đó là cô nhi ở ngõ Nê Bình tên là Trần Bình An kia. Bối cảnh xuất thân của hắn rất bình thường, nhưng lại có một quá trình trưởng thành rất thú vị.

Ngô Diên càng không hiểu lời này có ý gì.

Thôi Sàm bắt đầu chậm rãi dạo quanh ao nước, hai tay đặt sau người, cúi đầu lẩm bẩm: 

- Theo lý mà nói, dưới tình huống chắc chắn phải chết, Tề Tĩnh Xuân sẽ vùng vẫy một phen. Như vậy có ba người cần phải chú ý, môt là sư đệ Mã Chiêm theo hắn chịu khổ ở động tiên Ly Châu, hai là thư đồng Triệu Dao được hắn đích thân truyền thụ học vấn, ba là Tống Tập Tân nhìn như quan hệ bình thường, bởi vì ba người này có khả năng được Tề Tĩnh Xuân gởi gắm hi vọng nhất.

- Muốn Mã Chiêm kéo dài hương khói của thư viện Sơn Nhai, cho dù chỉ có một tên đệ tử cũng không sao.

- Muốn Triệu Dao phát huy học vấn của sư môn, còn như có ở vương triều Đại Ly hay không, thậm chí nằm ngoài Đông Bảo Bình Châu cũng không sao.

- Lúc đầu khi biết được Tề Tĩnh Xuân để lại tất cả sách cho Tống Tập Tân, ta cho rằng Tống Tập Tân là một trong hương khói truyền thừa của hắn, nhưng rất nhanh ta lại phát hiện đây chỉ là chiêu trò che mắt.

Nói đến đây Thôi Sàm lại im lặng một lúc lâu, giống như đang suy diễn ngược từng bước, không muốn có bất cứ sai lầm nào.

Ngô Diên cẩn thận chen vào: 

- Sau tấm màn che mắt là thiếu niên tên Trần Bình An kia?

Thôi Sàm bị cắt đứt suy nghĩ bỗng dừng bước, ngẩng đầu lên lạnh lùng nhìn Ngô Diên.

Ngô Diên lập tức đứng dậy, mồ hôi lạnh rỉ ra trán, chắp tay cúi đầu nói: 

- Mong tiên sinh thứ tội.

Thôi Sàm tiếp tục dạo bước:

- Mã Chiêm xem như là nửa đệ tử của người kia, nhưng so với Tề Tĩnh Xuân thì kém quá xa. “Tâm cao như trời mệnh bạc như giấy”, chính là chỉ người này.

- Ta bảo Thôi Minh Hoàng đi lừa gạt Mã Chiêm, nói rằng hắn có thể thay thế Tề Tĩnh Xuân làm sơn chủ đời kế tiếp của thư viện Sơn Nhai. Mặc dù không còn danh tiếng một trong bảy mươi hai thư viện, nhưng bản thân thư viện vẫn còn, thư viện còn thì cần có sơn chủ. Như vậy đối với văn mạch của Tề Tĩnh Xuân, đối với hoàng đế bệ hạ của Đại Ly chúng ta, xét về thể diện đều hợp tình hợp lý, đây cũng là kết cục mà ban đầu các phương thế lực ngầm thừa nhận.

- Nhưng ta không thích, kết cục viên mãn như vậy quá nhàm chán. Dù sao nội bộ Nho gia vốn có có một số tiếng nói, yêu cầu Văn thánh, Tề Tĩnh Xuân và thư viện Sơn Nhai đều biến mất, tránh khỏi lòng người thất thường, tro tàn lại cháy.

- Cho nên ta đề nghị xây một thư viện mới ở núi Phi Vân. Mà ba học cung Nho giáo cũng đã đáp ứng, trong năm mươi năm sẽ đề bạt thư viện này thành một trong bảy mươi hai thư viện. Hoàng đế bệ hạ của chúng ta vừa nghe, cảm thấy cũng không tệ. Thay vì gân gà như Tề Tĩnh Xuân, đổi thành một bù nhìn có thể hoàn toàn nghe theo Đại Ly, đương nhiên càng thích hợp cho bá nghiệp xuôi nam hơn.

- Thế là Thôi Minh Hoàng lại lừa gạt Mã Chiêm, nói với hắn rằng chuyện đã đến nước này, không có được đồ tốt nhất thì nên kiếm đồ tốt thứ hai, dứt khoát thay đổi địa vị, từ bỏ quan hệ với thư viện Sơn Nhai, sau khi trở lại trấn nhỏ có thể làm sơn chủ của thư viện mới. Hơn nữa là sơn chủ đời đầu của thư viện mới, chẳng phải càng tốt hơn so với ở lại thư viện Sơn Nhai ăn mót ăn nhặt, sống nhờ người khác?

Thôi Sàm tiếp tục đi dạo, nhưng lại nhìn về Thôi Minh Hoàng đang yên lặng hít thở:

- Có phải lúc này đã xảy ra vấn đề không?

Thôi Minh Hoàng gật đầu nói: 

- Chắc là lúc này hắn đã nảy sinh nghi ngờ, bắt đầu giả vờ giả vịt với tôi, cũng không lộ ra tâm tình gì. Mặc dù tôi đã cẩn thận đề phòng, nhưng không ngờ một tên rác rưởi như Mã Chiêm lại tàn nhẫn như vậy, dốc hết sức lực, liều mạng kinh mạch đứt đoạn, khiếu huyệt nổ tan cũng muốn giết tôi.

Thôi Sàm gật đầu:

- Mã Chiêm mặc dù kém xa Tề Tĩnh Xuân, nhưng dù sao cũng làm môn hạ của người kia hơn mười năm, không thể đơn thuần xem hắn như kẻ ngốc.

Thôi Minh Hoàng dùng tay che miệng, nhổ ra một ngụm máu bầm, sau đó nắm chặt tay lại, sắc mặt mới nhẹ nhõm hơn mấy phần, có thêm một chút hồng hào, hỏi: 

- Sư bá tổ, vì sao lại cho phép vị thầy giáo già còn lại của thư viện Sơn Nhai dẫn theo học sinh rời khỏi Đại Ly, đi đến nước đối địch là Đại Tùy, còn tiếp tục sử dụng danh hiệu thư viện Sơn Nhai? Tại sao hoàng đế Đại Ly lại đồng ý? Chuyện này vãn bối vẫn luôn nghĩ không thông.

Thôi Sàm chậm rãi bước đi:

- Thứ nhất, cho dù thư viện Sơn Nhai được bảo lưu thì cũng chỉ tồn tại trên danh nghĩa, không còn chiêu bài một trong bảy mươi hai thư viện thì chỉ là một cái vỏ rỗng mà thôi. Trong khi đó thư viện Quan Hồ ngày một phát triển, thư viện Sơn Nhai không thể tranh giành những người đọc sách xuất sắc nhất Đông Bảo Bình Châu được.

- Thứ hai, một khi núi Phi Vân thành lập thư viện mới, phó sơn chủ của thư viện Quan Hồ sẽ đến đây trấn giữ, đương nhiên sơn chủ đời thứ hai chắc chắn sẽ là vị quân tử Quan Hồ ngươi. Thứ ba, Đại Tùy thu nhận đám chó mất chủ của thư viện Sơn Nhai, giống như cầm lấy một củ khoai lang phỏng tay, Đại Ly chúng ta tùy thời có thể tìm lý do tuyên chiến với Đại Tùy. Đến lúc đó chẳng phải thư viện Sơn Nhai vẫn nằm trong lãnh thổ Đại Ly sao?

- Ai cũng biết thư viện Sơn Nhai giống như Quốc Tử giám của vương triều Đại Ly, thế nhưng có hoàng đế quân chủ của vương triều nào dám nói thư viện Quan Hồ là trường tư của mình? Cho nên một ngày nào đó Đại Ly có thể hoàn toàn nắm giữ một thư viện, đây là chuyện mà bệ hạ đã mơ ước từ nhỏ. Đương nhiên trong lòng hoàng đế bệ hạ cũng có ý bồi thường cho Tề Tĩnh Xuân. Những năm tháng mà Tề Tĩnh Xuân đảm nhiệm sơn chủ, cho dù không muốn khom lưng uốn gối với bệ hạ, nhưng bệ hạ thật sự tán thưởng Tề Tĩnh Xuân, thậm chí còn có một chút kính sợ.

Thôi Sàm đột nhiên cười lên:

- Đương nhiên nguyên nhân chủ yếu nhất là ta cần, ta cần một ván cờ như vậy.

- Ngoại trừ cần Tề Tĩnh Xuân chết ở động tiên Ly Châu, ta còn cần hắn dựa theo thế cờ của ta, chọn đúng quân cờ mà ta muốn hắn chọn, cuối cùng ta sẽ lần lượt hủy diệt. Giống như trước khi chết trong tay Tề Tĩnh Xuân còn nắm chặt vài hạt giống, hoặc là cầm mấy nén nhang, chỉ có thể giao cho người bên cạnh.

- Chuyện văn mạch coi trọng lưu truyền học vấn, thậm chí tin thờ một loại học thuyết, môn sinh đệ tử có thể chết hết nhưng hương hỏa chưa chắc đã đoạn tuyệt. Cho nên hương khói và khí vận rốt cuộc là gì, không thể nói rõ được. Tề Tĩnh Xuân có lẽ đã nắm được đầu mối, còn ta vẫn có phần nghĩ không thông, không dám quá xác định, ta cần dùng sự thật để chứng minh suy nghĩ của mình.

- Cho nên ta thiết lập cuộc kiểm tra này, bày ra ván cờ này, vừa dùng để cắt đứt văn mạch hương khói của người kia, vừa là thời cơ chứng đạo của ta.

Thôi Sàm đi tới ngồi xuống sau người thiếu niên, đưa tay vỗ nhẹ vào đầu đối phương, cười nói:

- Từng có câu thơ, “tiên nhân vỗ đầu ta, kết tóc được trường sinh”. Viết đúng là... đầy đủ tiên khí.

Từng khớp xương trên người thiếu niên kêu lên kẽo kẹt, cuối cùng chậm rãi đứng lên một cách trúc trắc, đôi mắt dần dần tỏa ra hào quang sáng ngời. Sau khi đứng thẳng, hắn xoay người đối diện với Thôi Sàm đã tự tay chắp vá nên thân thể này của mình. Thiếu niên còn không thể thốt lên lời, giống như đứa trẻ bi bô tập nói, khoa tay múa chân, vui mừng phấn khởi, nhưng đồng thời lại có một sự kính sợ bẩm sinh với Thôi Sàm.

Đừng nói Ngô Diên không thể xem là người tu hành, ngay cả Thôi Minh Hoàng nhìn thấy cảnh này cũng phải trợn mắt há mồm.

Chẳng biết tại sao, hôm nay sau khi nghe được buổi nói chuyện của tiên sinh, Ngô Diên chỉ cảm thấy cả người phát lạnh, mất hết sức lực, khàn giọng hỏi: 

- Tiên sinh, không thể giết người cho xong chuyện sao? Cần gì tốn nhiều công sức như vậy?

Thôi Sàm cười ha hả, giống như chờ cả buổi, cuối cùng đã chờ được một vấn đề thật sự thú vị, tấm tắc nói: 

- Đại đạo tranh đấu, chẳng phải đơn giản như thế tục tịch biên diệt tộc, giết cả nhà người khác. Muốn thật sự nhổ cỏ tận gốc vô cùng khó khăn, rất nhiều lúc giết người sẽ khiến chuyện đơn giản trở nên lộn xộn, cho nên phải diệt tâm. Vì sao người tu hành lại có đến mười lăm cảnh giới? Đó là vì tu tâm. Còn võ phu tu lực chỉ có chín cảnh giới là cực điểm, muốn bước vào cảnh giới thứ mười còn khó hơn lên trời.

Thôi Sàm lập tức nhảy vào ao nước đối diện với cửa sổ mái nhà, giẫm giẫm đá cuội năm màu khảm dưới đáy, tùy ý đi lại trong ao, nhưng bên dưới hiển nhiên càng nhỏ hẹp hơn trên mặt đất. Hắn ngẫm nghĩ nói:

- Vậy ta sẽ kể cho hai con ếch ngồi đáy giếng các ngươi nghe hai vụ án bí mật vốn không truyền ra ngoài, sau khi nghe xong sẽ phát hiện những thủ đoạn này của ta chẳng là gì cả, chẳng là gì cả.

- Có một vị kỳ tài trời phú ban đầu thiếu chút nữa đã giúp Binh gia lập giáo, mặc dù thất bại trong gang tấc, nhưng dù sao cũng là người có khí vận lớn, không ai dám ra tay g.iết chết người này. Cuối cùng ngươi biết những thánh nhân thật sự kia đối phó với người này như thế nào không? Ném hắn vào một mảnh đất lành, đời đời kiếp kiếp an bài quân cờ ở bên cạnh hắn, không ngừng làm hao mòn khí phách Binh gia của hắn. Đời này khiến hắn sa sút thành thầy giáo dạy học ở thôn quê, lại không lo cơm áo. Đời sau khiến hắn trở thành người giết mổ t.hô tục tính tình yếu đuối, lại có giai nhân làm bạn. Đời kế tiếp biến thành con cháu nhà giàu bỡn cợt với đời, ngàn vàng tiêu hết lại có thêm. Lại một đời, trở thành hoàng đế trí thức trong thái bình thịnh thế... Tóm lại đời đời kiếp kiếp vẫn luôn bị người ta đùa giỡn trong lòng bàn tay, hôm nay vẫn như vậy.

- Đám hậu bối Binh gia không phải không muốn hành động, nhưng chỉ dám âm thầm ra tay, muốn thức tỉnh thần trí của vị lão tổ Binh gia kia. Có điều hi vọng quá mong manh, muốn đấu tu vi, mưu lược và kiên nhẫn với đám lão già kia? Làm sao thắng được?

- Lại có một vị kiêu hùng Binh gia, chiến lực mạnh mẽ kinh hãi thế tục. Cuối cùng sai một nước thua cả ván cờ, vì một nữ nhân bù nhìn mà mất hồn mất vía, bị đám thánh nhân nắm lấy cơ hội, ba hồn sáu phách đều bị chia cắt. Sau đó để hắn trở thành tiên nhân hàng đầu trong những mảnh đất lành lớn, mỗi hồn phách lại từ đất lành đi lên vùng trời đất này của chúng ta, hơn nữa đại đạo suôn sẻ, mỗi người đều trở thành bá chủ một phương. Chín người này tu vi thấp nhất cũng là tầng thứ mười, hoặc là cảnh giới thứ bảy của võ đạo, ngươi cảm thấy bọn họ sẽ bằng lòng bỏ qua ý chí độc lập của mình, trở thành “một người” sao?

- Nghe có vẻ cũng không quá phức tạp, nhưng khi thực thi sẽ là năm tháng dài đằng đẵng.

Đến đây Thôi Sàm lại cảm khái nói:

- Đại đạo tranh đấu tàn khốc biết bao.

Hắn duỗi eo, hai tay xoa cổ, cười nói: 

- Mã Chiêm áy náy căm phẫn chết đi, Triệu Dao đã mất đi thân phận chủ nhân ấn chữ “Xuân”, như vậy tiếp theo chỉ còn chữ “Tĩnh” nằm ngoài quy củ kia.

- Một cô nhi ngõ hẹp nghèo hèn chịu nhiều đau khổ, sâu trong lòng rất hi vọng có một cuộc sống bình yên. Hôm nay mộng tưởng trở thành sự thật, trong thoáng chốc đã trở thành người giàu có nhất trấn nhỏ. Lại đột nhiên nghênh đón cơ hội phát tài ngàn năm khó gặp, năm ngọn núi trong đất lành đều rơi vào túi, ba trăm năm, phú quý lâu dài suốt ba trăm năm đều thuộc về hắn.

- Trừ những việc tặng than trong tuyết này, ta lại giúp hắn thêu hoa trên gấm hai lần. Lần đầu tiên là giúp hắn chọn trúng núi Lạc Phách, đồng thời ta sẽ bảo Đại Ly sắc phong một vị sơn thần trấn giữ ngọn núi này, ngươi nói xem thiếu niên có cảm thấy kinh ngạc vui mừng hay không? Lần thứ hai là tiệm Thảo Đầu và tiệm Áp Tuế sẽ nhanh chóng được bán ra với giá thấp, sau đó nếu không có gì bất ngờ sẽ do Trần Bình An “hợp lẽ” mua được.

- Thử nghĩ xem, năm ngọn núi bên ngoài trấn nhỏ một ngày thu cả đấu vàng, cộng thêm hai cửa tiệm lâu đời trong trấn. Sau này dưới núi có huyện lệnh Ngô Diên gặp lần đầu như đã quen thân, trên núi lại có phó sơn chủ thư viện Thôi tiên sinh xem trọng hắn. Các ngươi cảm thấy thiếu niên này có phải đã gần như không còn khao khát gì nữa không?

- Thế nhưng.

Lúc Thôi Sàm nói đến hai chữ này lại cười nghiền ngẫm, lẩm bẩm nói: 

- Chuyện trên thế gian sợ nhất là hai chữ này.

Hắn tiếp tục nói:

- Thế nhưng vào lúc này, hai chiếc xe ngựa và một chiếc xe trâu chạy ra ngoài, lúc trở về chỉ có một chiếc xe ngựa và một chiếc xe trâu, hơn nữa thiếu đi một Thôi tiên sinh lịch sự tao nhã của thư viện Quan Hồ, còn chết một Mã tiên sinh ở trường học. Sau đó người đánh xe kia sẽ tìm đến Trần Bình An, nói với vị thiếu niên này, khi còn sống Tề tiên sinh và Mã tiên sinh ở trường học đều hi vọng hắn có thể dẫn theo... năm đứa trẻ kia đến nước đối địch của vương triều Đại Ly, đi tới thư viện Sơn Nhai đã dời đến Đại Tùy tiếp tục theo học. Lần này xuất hành đường xá gian nan, hổ sói dòm ngó. Cuối cùng người đánh xe kia sẽ hiểu ý khuyên giải thiếu niên, nếu Tề tiên sinh còn sống chắc chắn không muốn ngươi mạo hiểm đi đến thư viện Sơn Nhai ở Đại Tùy.

Ngô Diên cẩn thận hỏi: 

- Những đứa trẻ hoảng hốt lo sợ kia, nếu như muốn ở lại nhà trong trấn nhỏ, chẳng phải sẽ khiến Trần Bình An danh chính ngôn thuận không cần ra ngoài? Mưu đồ của tiên sinh lần này sẽ...

Thôi Minh Hoàng cười nói: 

- Sau khi những đứa trẻ kia rời khỏi trấn nhỏ không lâu, gia tộc của chúng cũng đã bị cưỡng chế dời đến kinh thành Đại Ly, đương nhiên sẽ không thiếu vinh hoa phú quý của bọn họ. Nhưng mỗi gia tộc đều sẽ lưu lại mấy người, nói cho những đứa trẻ kia biết vào được thư viện Sơn Nhai là cơ hội hiếm có ra sao, cùng với cha mẹ trưởng bối trong nhà tha thiết hi vọng bọn chúng có thể đến thư viện học thành tài trở về như thế nào.

Thôi Sàm đứng phía dưới cửa sổ mái nhà, mặt không cảm xúc.

Ngô Diên càng cẩn thận hỏi:

- Tiên sinh làm thế nào khẳng định, cuộc kiểm tra này có thể khiến văn mạch của Tề Tĩnh Xuân hoàn toàn đoạn tuyệt hương khói.

Thôi Sàm khẽ nhướng mày, quay đầu nhìn về Ngô Diên, cười nói: 

- Chẳng lẽ ngươi không nghe được ta và Tề Tĩnh Xuân là sư huynh đệ đồng môn sao? Là sư huynh của hắn, khi thầy giáo ra ngoài du học, ta đã từng thay thế giải thích kinh điển Nho gia cho hắn suốt ba năm. Cho nên đại đạo của hắn như thế nào, Thôi Sàm ta còn không rõ sao?

Thôi Sàm đi ra khỏi ao nước, nhỏ giọng rủ rỉ: 

- Chính nhân quân tử, có tấm lòng son... cũng chỉ như vậy mà thôi. Có điều số mệnh của tên Tề Tĩnh Xuân này quá tốt, lại sở hữu hai chữ bản mệnh. Nếu như không chết ở đây, không chừng sẽ là ba chữ bản mệnh xưa nay chưa từng có, sau này cũng không có. Hắn không chết thì ai chết?

Thôi Sàm đi về phía cửa lớn:

- Ta huy động nhiều người bày ra một ván cờ lớn, chỉ là vì một chuyện nhỏ như vậy, nhỏ như vậy.

Hắn giơ lên tay, ngón cái chống vào ngón trỏ, tấm tắc nói:

- Nếu như thế mà còn thua...

Mấy chữ cuối cùng hắn nói nhỏ đến mức không thể nghe thấy.

Thôi Sàm mở cửa ra, một bước vượt qua ngưỡng cửa, đột nhiên dừng lại. Quốc sư Đại Ly vốn định đi mua rượu uống, bỗng cảm thấy dường như uống rượu cũng chẳng có gì thú vị.

Thế là hắn dứt khoát ngồi ở ngưỡng cửa.

Ngô Diên và Thôi Minh Hoàng nhìn bóng lưng thiếu niên hơi mảnh khảnh kia, lại đưa mắt nhìn nhau, không biết đã xảy ra chuyện gì.

Hai tay Thôi Sàm khép trong tay áo, khom người nhìn về tòa nhà bên kia đường, thần giữ cửa hai màu đen trắng giá rẻ, câu đối xuân nội dung ngụ ý thô tục, chữ “Phúc” xấu xí bị lật ngược.

Hắn lẩm bẩm nói:

- Tề Tĩnh Xuân, cuối cùng ngươi vẫn sẽ thất vọng.

Không biết từ đâu nhẹ nhàng vang lên một giọng nói ôn hòa hơi có ý cười:

- Vậy à.

Thôi Sàm chỉ thờ ơ, vẫn nhìn thẳng về phương xa, gật đầu nói: 

- Đến lúc đó ta lại uống rượu.